De nieuwe gedichtenbundel van BARNEY AGERBEEK: ‘Een Poolse Saga – Een Poolse Liefde’: we krijgen geschiedenis en poëzie, levenslessen en de liefde en dat allemaal op zijn Barney Agerbeeks – Zo doorleefd dat wederom gesproken kan worden van een document humaine.
Wit en rood – de kleuren van de Poolse vlag – op de kaft – omgeven door Nederlands blauw – deze kleuren sieren de nieuwe gedichtenbundel van BARNEY AGERBEEK: ‘Een Poolse Saga – Een Poolse Liefde’. Zijn dichtbundel uit 2015 ‘rood en wit met blauw’ kent nu een liefdevol vervolg. Uitgever In De Knipscheer verzorgt deze werkelijk prachtige uitgave – wat de vorm betreft een sieraad. De uitgever biedt de lezer 35 gedichten Agerbeek op 101 bladzijden – een ware luxe. In deel een 19 gedichten in het hoofdstuk Een Poolse Saga (de geschiedenis van Polen aan de orde in loepzuivere poëzie – op één gedicht na) – en dan nog deel twee met 16 gedichten Poolse Liefde. Zeg maar rustig het verhaal over een unieke liefde – In 1971 ontmoette de jonge Barney Agerbeek zijn vrouw Elzbieta in Polen. Liefde op het eerste gezicht: “Als schoonheid zich toont staat de tijd stil.” schrijft de dichteren: “Ik versta de taal van je wimpers”.
En deze liefde lezen we dan ingebed en in poëzie aan de lezer voorgedragen onder de last van de zo zwaar geworden geschiedenisparaplu van de staat Polen.
In deel 1 van de bundel Een Poolse Saga staat de geschiedenis van Polen centraal – altijd een staat in verdrukking geweest. Maar wel een staat met trotse mensen: “liever strijdbaar sterven dan zonder trots te leven…” schrijft de dichter. We lezen over de fronten, de schuivende grenzen, het ijzeren gordijn, Duitsers, Russen, moordenaars en verkrachters en natuurlijk ook over de lichtpunten: over de aanbeden Zwarte Madonna (“Ze is er voor zwart en wit voor alle kleuren van de regenboog” schrijft de dichter) en over Solidarinosc. Maar dan toch altijd ook weer lezen we over een staat van verdrukking, van beklemming, over een bang zijn, over een bang bestaan.
Ronduit indrukwekkend is dichters verstild eerbetoon in gedicht nummer 5. De tekst heet “Overleven” – en opent met het citaat van de filosoof Adorno: ‘Nach Auschwitz ein Gedicht zu schreiben, ist barbarisch.’ Dichter Agerbeek meldt ons dat ook hij niet geslaagd is om een gedicht over de Holocaust te schrijven en verhaalt over zijn bezoeken aan Auschwitz en Majdanek.
Dichter Agerbeek mengt in deel 1 de Poolse geschiedenis met dichterlijke observaties én met wijze levenslessen – ik kies er drie uit de vele strofen:
1
Wat onderhuids broeit
vat een keer vlam
2
als er niets valt te beleven
stoppen ogen met verwonderen
3
Angst komt met stroeve lippen
en een droge keel
Op indrukwekkende wijze weet dichter Agerbeek de poëziebundel ‘Een Poolse Saga – Een Poolse Liefde’ méér te laten zijn dan een bundel met gedichten. We krijgen geschiedenis en poëzie, we krijgen levenslessen en in deel 2 de liefde en dat allemaal op zijn Barney Agerbeeks voorgeschoteld. Zo doorleefd dat wederom gesproken kan worden van een document humaine.
Laten we in ieder geval deze recensie met HAAR eindigen – ik zeg echt niet teveel als ik schrijf: Barney Agerbeek schreef weer eens een juweeltje.
“Ze loopt in een gele zomerjurk
op blije benen op me af
Ik sta als in het paradijs
te genieten van een wonder”
recensie Pom Wolff
28 juni 2021
http://www.indeknipscheer.com/barney-agerbeek-een-poolse-saga-een-poolse-liefde-gedichten/
