Vroeger had ik een kwade dronk, als ik sterke drank op had. Zodanig, dat het mijn relatie in gevaar bracht. Als ik gedronken had veranderde ik in een kwaad schepsel, dat koste wat kost gelijk zou hebben en daarbij verbaal geweld niet uit de weg ging. Jaloers was ik ook dan en paranoïde. Vaak kon ik me dat de volgende dag niet eens scherp herinneren. Enkel dat onmetelijk slechte gevoel van een te zware kater van de te sterke drank en iets dat volledig misgegaan was. Na de zoveelste ellendige nacht, heb ik hulp gezocht bij een onafhankelijk psycholoog, omdat ik geen zin had ‘in de molen te belanden’.
Daar heb ik veel gesprekken gehad. Mijn ziel en zaligheid heb ik blootgelegd. Hoe ik serieus dacht, dat ik geen mens was, maar een engel. Hoe ik mij niets van mijn vroege jeugd kon herinneren. Mijn onmetelijke hang naar vrijheid. Hoeveel ik zoop. Alle stomme fratsen die ik had uitgehaald. Dat luchtte op. Uiteindelijk rolde daar een soortement diagnose uit. ‘Borderline achtig karakter met impulsieve stoornis. Kenmerken van ADD’. Daar waren geen pillen voor nodig om het op te lossen. Kon wel, maar hoefde niet. Geen sterke drank meer, was het devies. Dat bleek inderdaad te helpen. Ik werd minder kwaad en niet meer zo heftig. Haalde minder rare fratsen uit en leerde langzaam luisteren naar mijn omgeving. Ik was bijna dertig toen.
Het grappige was, dat iedereen, die mijn tijd wat mankeerde, borderline had. Een jaar of tien later hadden diezelfde soort mensen allemaal een bipolaire stoornis. Tegenwoordig heeft iedereen van hetzelfde profiel een autistisch spectrum stoornis. ADHD is blijven bestaan, omdat er nu eenmaal drukke mensen zijn en omdat Ritalin zo goed verkoopt. Ook als studiehulpje of afslankmiddel. Onlangs sprak ik hier een oudere psychologe over, die dit beeld erg herkende. ‘Diagnostiek is net als de mode,’ zei ze. ‘Ik heb alles voorbij zien komen, maar de mensen en de klachten blijven hetzelfde. Alleen de termen, pillen en behandelingen veranderen steeds. Telkens wat het beste verkoopt.’
De grootste waan, die door de tijd nooit is aangetast is de waan van de dag. Afgelopen week zag ik een documentaire, waar een onder getatoeëerde hipster influencerchick koketteerde met haar ADHD en haar medicatie. Het scheen tegenwoordig ook al erfelijk te zijn. Haar broer had het ook. Dus die kon zich ook niet concentreren. Met zo’n zus was het me ook niet gelukt. Die had het vooral heel druk met aandacht trekken. Waarschijnlijk door d’r pillen. Ik ergerde me kapot. Het was een hedendaagse sessie indoctrinatie in het moment. Wat ze vroeger ‘jezelf wat wijsmaken’ noemden. Maar tegenwoordig helpen ze je een handje. Liever dan dat je het zelf verzint. Een diagnose geeft je bestaansrecht en klasse. Dan hoor je erbij.
De samenleving, of wat daarvoor door gaat, is doorgeslagen in medicalisering. Dat levert namelijk geld op. Meer dan een klap voor je smoel van je vader of op straat. Meer dan op je bek gaan en het op de harde manier leren. Meer dan duidelijke taal, die je meteen begrijpt.
Je hoeft zelf niet meer na te denken of er mee om te leren gaan. Nee, we hebben pillen en vage gesegmenteerde GGZ-zorg met allerlei trajecten die nergens heen leiden. En het blijkt ook nog eens, hoe verbazingwekkend, dat vooral rijke blanken gebruik maken van de GGZ zorg. Ik weet zeker dat er mensen zijn die psychisch iets mankeren. Psychopaten, schizofrenen en ander gevaarlijk volk. Die sluiten ze dan ook op. Maar ik weet ook zeker, dat al die luxeproblemen mooie handel zijn geworden. We laten ons nou eenmaal graag voor de gek houden.
VON SOLO
DICHTER, COLUMNIST, PERFORMER EN CINEAST
Check de actualiteiten van VON SOLO op www.vonsolo.nl
Lees ook de wekelijkse column van VON SOLO op www.POMgedichten.nl
