Station Bijlmer Arena. Daar stond ´ie. Even geleden. Enigszins ontheemd, met Afrikaanse roots, staarde hij me aan met de typische blik van een bijbelverkoper. Nota bene nog voordat ik het poortje voorbij was. Starend met de dwingende blik die bijbelverkopers eigen is. Eenmaal het poortje door vroeg ‘ie of hij me iets vragen mocht. Of ik een zondaar ben? Uiteraard, wilde ik zeggen. Kip zonder kop? Zondaar! Iets van die strekking had ik willen zeggen. Maar ik antwoordde dat ik daar niet over ga. Dat dat oordeel niet aan mij is. Dat ik hoogstens mens ben, maar ook daarbij nog wel eens zo mijn twijfels heb. En bovendien geen tijd heb om de kwestie verder uit te diepen omdat ik onderweg ben naar een concert.
Maar hij drong aan en predikte hel en verdoemenis en claimde dat Jezus de enige weg is. Verlossing! ¨Je wil wel naar de hemel, toch?” Ik deed er het zwijgen toe. Te lang blijkbaar want nogal ongemakkelijk vervolgde hij: “Niet naar de hel, nee toch?” Na nogmaals een oorverdovende stilte vroeg ‘ie vertwijfeld of ik überhaupt in iets geloof. Of zou willen geloven. “Ik geloof in alles,” antwoordde ik. “Want ik weet niets van de wereld, laat staan van hemel en hel.” Toen viel ´ie stil.
Godsdienst? In mijn beleving heeft het weinig zin mijn kop erover te breken. Over het dienen van goden waarvan wij toch geen beeld kunnen vormen. Afgoden? Afbeeldingen? Daar schiet je weinig mee op toch? Want achter ieder godsbeeld houdt zich een ander masker schuil. En daarachter nog een. En nog een. Opnieuw en opnieuw. Het is niet te bevatten, en het is verbazingwekkend dat mensen bereid zijn elkaar naar de strot te vliegen in de overtuiging dat de ene god beter zou zijn dan de andere. Dat is de exponent van beeldvorming! Omhelzen zou toch beter zijn?
Na zich herpakt te hebben, bleef mijn redder aandringen. Eindeloos ratelend dat alleen Jezus mij redden kan. Dat het daarvoor niet te laat is. Desgevraagd zei ´ie zonet nog, “dat God weliswaar barmhartig is, maar Jezus heus de enige weg. Want anders!” Daar kan ik niet zo veel mee. Een tegenstrijdig dogma. “Als Jezus de enige weg zou zijn,” constateerde ik hardop, “moet de hel sinds mensenheugenis al compleet overbevolkt zijn.” En vraag hem daarna hoe het zit met al die pechvogels die voor Jezus’ geboorte de planeet hebben bewoond. “Zitten die allemaal in de hel dan?” Na een korte stilte droop ´ie uiteindelijk af. Geen woorden meer. Blijkbaar. Het werd hoog tijd ook, want de zaal gaat zometeen open. Ik heb er zin in.
PETER BERGER
OPMAAK DER WERELD
De aarde is een dier, groots; dees wereld, perfect
verbeelding van God, prijst den Heere gelijk
ons walgelijk wurmengeslacht in Zijn rijk
inwandigheid, waar Hij wat leeft steeds bedekt,
wat niets van Zijn Liefde kent, Zijn intellect,
als lintwormen die al verkennen in mij—’k
word steeds weer gebeten: een pijnlijk praktijk;
ga voort dus met eer, en het grootste respect.
Een dier ook gelijk staat de mensheid op aarde
in ’t binnenst der Grootste—als luis in de pels
van ’t lichaam onszelver; zulk pijnlijke haarden!
Kijk dus eens omhoog uit die wormenhotels,
wat gaat er in om? En bemerk zo welk waarde
je vat, wat aan jou is, en wat jou omhelst.
***[D.B.]
