“Een bloembed, een bloedbad” van de dichter Paul Roelofsen – in een geperfectioneerde eenvoud geschilderd leven – met licht ironische accenten door een grote meester
De dichter Starik voegde het mij in een juryberaad toe toen we de prestaties van een dichter op leeftijd bespraken: ‘ja als ie het nou nog niet kan – hij heeft tijd genoeg gehad om het te leren…”. Starik dood inmiddels, voor me ligt ter bespreking “Een bloembed, een bloedbad” van de dichter Paul Roelofsen met een respectabele leeftijd van ongeveer 80 jaren, (1940-Harlingen).
De boodschap van Starik was duidelijk – een dichter op leeftijd dient hard en meedogenloos beoordeeld te worden op dichterlijk kunnen. Ik heb die bundel met die prachtige titel EEN BLOEMBED, EEN BLOEDBAD gisteren gelezen en nu duik ik het bed en bad nogmaals in voor deze recensie: Paul hoeft nergens bevreesd voor te zijn. De bundel telt 4 hoofdstukken, 45 gedichten, ongeveer 10 per hoofdstuk. In elk van de vier hoofdstukken schreef ik bij meerdere gedichten: ‘een hoogtepunt!’. De conclusie meteen maar gegeven hierbij: ik las een bundel met heel veel hoogtepunten.
We lopen met de dichter mee op een AVOND IN CAMPERDUIN:
(..)
alleen maar leven
en tevreden kijken naar het meisje
van het strandpaviljoen
dat boos kijkt
zonder dat zij er iets aan kan doen
We zijn erbij als de dichter in TREIN GEMIST de restauratie van het Centraal station in Amsterdam bezoekt en ‘de romige serveerster’ de dichter herkent of in het gedicht CONCERT het stationscafé bezoekt:
(…)
geen grote reizen meer, wel stil staan
bij het stationscafé
want gelukkig
mijn oren doen het nog en nooit
hoorde ik een conducteur
zo mooi fluiten als op perron twee
Hoogtepunten lieve lezer. Ik kan wel doorgaan maar dat gaat u zelf ontdekken met deze bundel in uw eigen hand. Paul schrijft in een soort eenvoud die de oude Campert ook hanteert. Het is bijna schilderkunst. Je denkt dat je het zelf kan, maar als je het zo te schrijven tracht dan komt er niets maar dan ook niets van terecht. We hebben te maken met een grote meester in deze bundel. Zo wandelen we met de dichter mee door het leven.
Kinderaccenten worden gelegd in hoofdstuk 1 met – oze wie ze woze – en pak me dan als je kan – de kleutersmart tot aan de papadag met ‘gruwelpap’ beschreven. We gaan Noord Holland in (en verder – maar ook de oudheid in) in het tweede hoofdstuk. In het derde hoofdstuk geeft de dichter liefde, leven en vooral ook de dood een meer centrale plek.
We wandelen met de dichter mee in een door hem geschilderd leven – in een geperfectioneerde eenvoud – waarbij de dichter zijn licht ironische accenten plaatst. Nooit sentimenteel altijd cool en altijd ook met die lichte ironie die de stijl van Paul Roelofsen kenmerkt. In de laatste tien gedichten lezen we min of meer gedichten over situaties uit het leven van de dichter met de nodige zelfspot (IETS BEKENDS UIT DE WARTAAL VAN TOEN). De dichter eindigt met een adembenemende beschrijving van een aangrijpende wiegendood van een kind. Over hoe de dichter dat kind heeft lief gehad: ‘je korte leven lang’. Zo zijn we weer terug bij af.
Paul Roelofsen (2019). Een bloembed, een bloedbad. Reeks ‘Open’. Uitgeverij U2pi, 63 blz. € 15,00. ISBN 9789087598495
https://twitter.com/hashtag/openpoezie?src=hash
