Ik denk dat ze Freyja heet. Het meisje van de groenten. Weer of geen weer staat ze er. Een koele glimlach op de lippen en steeds schaars gekleed in slechts een schamel t-shirt en een spijkerbroek. Verholen achter een paar dozijn saaie grijze kratten, die door de vele soorten groenten zorgvuldig lijken te zijn ingekleurd, staat ze er. In weer en wind. Fier en rossig als een koningskind trotseert ze er de elementen. Op de markt. Altijd. Alleen vandaag even niet. Jammer dat ik haar ontberen moet, maar het is geen groot gemis, want het zal zeker niet mijn laatste rondje zijn. Er zullen er nog vele volgen. Rondjes Nieuwe Rijn. En dan zal ze er weer staan, met haar kraam, de noordse godin van de liefde en de wellust. Volgend jaar.
Vandaag is het er koud en mistig. Op de markt. Guur als de ziekte ook, dankzij een venijnig vals windje. Voor groente en fruit moet ik dus elders terecht. No problem. Even verderop. Ik ga voor peer, granaatappel en avocado. Voor in de blender. Morgenochtend. En een bosje peen, want de winterpeen is uitverkocht. De visboer is al aan het opbreken. Niet zo gek want de schemering begint al aardig toe te slaan, zo laat is het. Ik koop er een pondje rooie mul, die ik zoals altijd laat fileren. Voor in de vriezer. Nadat de boel is afgewogen, gooit de uitbater er nog een stuk of wat visjes bij. ¨Voor jou,¨ gebaart ´ie met een knipoog, en vraagt z´n maat de beestjes meteen te fileren. Hij steekt z’n duim op als ik zeg dat ik eerst nog een rondje loop. ¨Geen haast!¨ zeg ik, ¨en doe er ook nog paar Spaanse gamba´s bij.¨ Voor vanavond bij de pasta.
Daarna gaat het feest worden. Na de pasta. Tot diep in de nacht wordt het dansen en springen. Tot ik erbij neerval. Totdat de beide knieën het niet meer trekken. Het lijf zal mij er niet van weerhouden vanavond helemaal los te gaan. De bands die er komen spelen ken ik alleen van naam, maar ik weet dat het walgelijk goed gaat worden. Straks. Op het laatste festival dit jaar. Maar eerst gaan de gamba´s de pan in. Met in boter geschroeide knoflook. En een scheut olijfolie. Jammie, wat een feest! En morgen? ´s Middags speelt er fanfare. Hier op de drijvende kunstijsbaan. Op kruipafstand. Alles hier op kruipafstand. C´est La Vie. We gaan nu eenmaal kruipend door het leven. Maar volgend jaar zal alles anders zijn. Voortaan ga ik dansend door het leven. Alles kan. Want alles is fanfare!
ik had een heel verhaal willen schrijven – van dankjewel tot wat jammer nou – en wat was het een eer – de site op maandag met de columns van peter berger. peter heeft aangegeven in het nieuwe jaar weer andere uitdagingen aan te gaan. overal en ergens. misschien is het leuk om te memoreren hoe het begon. ik las een paar prozastukken bij toeval van peter – ik schreef hem – als je ze ook op de pomsite wil plaatsen – van harte welkom. en dat deed hij op de maandagen – heel veel maandagen – het ene na het andere prachtstuk. van de zomer dacht ik ik moet die man toch eens de hand schudden. elke maandag zoveel moois en ik ken hem helemaal niet. we hadden een mooie tuinmiddag en avond in de zomer. een volstrekt onafhankelijke man – een observator met een beminnelijke glimlach, een mooi mens. ik had een heel verhaal willen schrijven – ik schrijf voor peter een gedicht en dank je wel. zijn laatste column voor de pomsite op de laatste maandag van 2024 – en dan keert ie zo af en toe nog wel eens terug op de site – hoe en wat denkt ie over na.
om ons
hij is een man uit een verlaten land die ik niet hoefde te begrijpen een man die meer nog van zichzelf is dan hij zelf vermoedt
we pelden af wie we waren verschilden maar deden het om ons
dank aan alle dichters die inzonden op het thema – en? wat is U ‘van al het doen het liefste? – we kregen dichterlijke inkijkjes – van liefdevol tot ongenadig – van teder tot en met uiteenspattende emotie – de dichter Max Lerou hield keurig evenwichtig het midden tussen alle beschreven emoties – met tuigleer haha – wie een gedicht zo weet op te tuigen verdient het oudejaarsgoud – mag ik alle dichters en lezers een fijn 2025 toe wensen met tuigleer en spekjes zou dominee gremdaat zeggen – zeg ik met alleen maar mooie dingen in 2025 en mooie mensen ook.
zwarte straler
vannacht wil ik je steken in tuigleer jouw benen bekleden met gitzwart gladde zijde balancerend op het scherp van de schede
dagen tover ik om tot bruidsweken het zinken van de zon een zinderende dans de nacht een jaargetijde
sluit ik dan eindelijk mijn uitgewoonde ogen glip dan onderlangs mijn wimpers denk nog even niet aan hem
ml
wat is U ‘van al het doen het liefste? nou een bijna LUK PAARD achtige uitspatting van gevoel – een haagse explosie mogen we genieten – maar dan in een dichterlijk gecultiveerde schwungsessie haha – heerlijk – en de laatste regel zoals het leven is. soms is. niet anders kan zijn.
Max Lerou – dagen tover ik om tot bruidsweken
Frans Terken – woorden vinden voor zeggen wat je lief is
Rik van Boeckel- de liefde van het nieuwe jaar
Jorge Bolle – en maar zoeken naar woorden
Anke Labrie – het liefst samen met jou
Cartouche – niet het verdwijnen maar het blijven
Luk Paard – maak ’n zachtzijde kamerjas uit’n droom om je te klede
en? wat is U ‘van al het doen het liefste? gaan we het jaar uit met deze vraag – gesteld in een gedicht van mijn hand teruggevonden door MIEZAN – dank je wel miezan – we lezen het graag – wellicht lezen we hele spannende onverwachte dingen – wellicht het ultieme gewone – in al het doen ligt de wereld, de mens, het verlangen. het leven en de liefde – wellicht U! u kent de regels: gedichten niet te lang svp tenzij noodzaak – 20 regels is genoeg – insturen voor zondag 10 uur 30. stuur in op het u bekende gmail.com adres van pomgedichten@ – of benut de blauwe contact functie boven aan de pagina. of laat onder dit item een reactie achter -ik zorg er voor dat uw gedicht in het item wordt geplaatst. commentaar als altijd verzekerd.
Niets doen
was nooit goed in niets doen altijd jagen en jachten korte dagen, lange nachten en maar malen en maar zoeken naar woorden wegen, paardenpad
maar nu word ik beter steeds beter in niets hoeven niets moeten
De tijd als vriend, niet als jager
Jorge Bolle
een lieve vriendin memoreerde vandaag woorden die ik ooit schreef – ‘dat antwoorden niet uit taal bestaan maar uit tijd – en waar je blijft’ – zo is het ook natuurlijk – de tijd mag dan wel je vriend zijn maar als ze tergend langzaam is dan is ze dat niet.
Goedemorgen Pom, Het jaar uit met dit thema, mooi om bij stil te staan, dat we dit nog vele jaren mogen doen! Prettige jaarwisseling, en al het goede voor het komende jaar! Hartelijke groet, Frans
‘Van al het doen het liefste’
Hoe het het om levensvragen draait als op het vroege uur je scherm beweegt en zo het eerste licht ontsteekt
als schijnt het om de weg te wijzen naar samenzijn met lief en kroost waar je dagen naar uitziet
het genoegen al bij binnenkomst omhelzingen gaan af en aan tot bij de kleinste kinderhand
en weer die verbaasde kreten horen het brabbelen van het jongste kleinkind dat bij het raam naar de bussen wijst
en zo ontdekt dat reizen begint in eerste stapjes aan papa’s of mama’s ook opa’s en oma’s vertrouwde hand
het is reizen dat om richting vraagt woorden vinden voor zeggen wat je lief is het liefste van al je doen
en dat jaar uit jaar in delen ook hier op de Pom –
met dank natuurlijk dat de site pomgedichten in de Nederlandsche poëzie is opgenomen – het vertederend aanwezig zijn van kinderen en kleinkinderen en dat het reizen begint – het reizen dat om richting vraagt – woorden vinden voor wat je lief is – het leven één reis. mooi.
Goedemorgen Pom Hier mijn bijdrage aan de enige virtuele ‘wat is u van al het doen het liefste.’ Ik wens jou een mooi poëtisch nieuwjaar. Met dichterlijke groet Rik van Boeckel
De waardevolle tijd van waarheid en geluk
Dichter bij de tijd van de grote oversteek ligt de liefde van het nieuwe jaar zingend over het universele verleden wachtend op de mooie fijnzinnige toekomst
de dagen zijn vervuld van uren ze zullen de tijd vooruit sturen vanaf de morgen zonder de zorgen van de nacht met lange droom kuren
zo gaat het schrijven verder langs de stille stromende dromen van het heden als de goede herder van vrijheid en vrede naar de waardevolle tijd van waarheid en geluk.
Rik van Boeckel 28 december 2024
ik licht twee prachtige regels uit dit gedicht – ach zij lichten uit zich zelve op – dat de toekomst fijnzinnig mag zijn én de dagen vervuld van uren. zo kunnen we 2025 in! dank je wel rik.
vluchtheuvel
het liefst laat ik mijn geest een beetje waaien in onvermoed gebied waar dromen nooit de werkelijkheid
maar wel een lied een schilderij een vluchtheuvel in de voorbije tijd
het liefst samen met jou nog steeds het liefst samen met jou
anke labrie 28-12-2024
hoe de eenvoud je gebiedt uit te komen – van al het doen – bij je liefste.
dat niets verloren gaat van alles wat we hadden gegraven in elkaar
zoveel woorden, lieve lijfelijkheid en krasjes tot ze stilletjes naar boven komen
waar gezicht tonen hoe ze licht geven aan de plooien in ons binnen
elkaar weten te raken in de tussenruimte van zwart op wit – ons gelijk zon maan en wolk doen samendrijven
naar – niet het verdwijnen maar het blijven in hart en ziel wat deugd doet dat is mij het liefst
28-12-2024 / Cartouche
het hele gedicht leidt maar tot een finale conclusie geldend voor deze dichter – het gaat hem om:
niet het verdwijnen maar het blijven in hart en ziel
en daarmee is het gedicht gezegd
(de rockdichter): zo op deze laatste momente…’n jaar voorbij ‘n nieuw na oud…en hoe zou ik of moet’k dan…
“ ‘et alles doen “
zoveel dat’k steeds aan al die wereld elke tijd weggeschreve
‘n woord tot daad maar hoe zwaar’et zegge asof’et niks is
noem’k dat dan “droom” wat and’re verzwijge om niet te hoeve
ik neem elke letter tot’n woord maak ’n zachtzijde kamerjas uit’n droom om je te klede dwalend in onze eige hoofde
ik neem elke letter tot’n woord maak ’n zachtzijde kamerjas uit’n droom om je te klede het zijn echte lukpaard regels – een uitspatting van gevoel en levenslust de woorden – geen kledingstuk is nog veilig als de dichter – hier in tederheid – zijn geliefde verwarmt.
De nachtelijke stilte is mij heilig want in zo’n stilte ben ik geboren
De nachtelijke stilte is mij heilig want in zo’n stilte ben ik geboren
dat was nog voor de industrie, voor de psycho farmaceutica lang voordat muziek zo oorverdovend werd toen op reis gaan nog een avontuur en familie iets feestelijks was
in stilte ben ik gekoesterd en opgegroeid met het zachte geluid van de regen op het water met wind die fluisterend aan kwam waaien
in die stilte ben ik geboren in die stilte wil ik sterven
Station Bijlmer Arena. Daar stond ´ie. Even geleden. Enigszins ontheemd, met Afrikaanse roots, staarde hij me aan met de typische blik van een bijbelverkoper. Nota bene nog voordat ik het poortje voorbij was. Starend met de dwingende blik die bijbelverkopers eigen is. Eenmaal het poortje door vroeg ‘ie of hij me iets vragen mocht. Of ik een zondaar ben? Uiteraard, wilde ik zeggen. Kip zonder kop? Zondaar! Iets van die strekking had ik willen zeggen. Maar ik antwoordde dat ik daar niet over ga. Dat dat oordeel niet aan mij is. Dat ik hoogstens mens ben, maar ook daarbij nog wel eens zo mijn twijfels heb. En bovendien geen tijd heb om de kwestie verder uit te diepen omdat ik onderweg ben naar een concert.
Maar hij drong aan en predikte hel en verdoemenis en claimde dat Jezus de enige weg is. Verlossing! ¨Je wil wel naar de hemel, toch?” Ik deed er het zwijgen toe. Te lang blijkbaar want nogal ongemakkelijk vervolgde hij: “Niet naar de hel, nee toch?” Na nogmaals een oorverdovende stilte vroeg ‘ie vertwijfeld of ik überhaupt in iets geloof. Of zou willen geloven. “Ik geloof in alles,” antwoordde ik. “Want ik weet niets van de wereld, laat staan van hemel en hel.” Toen viel ´ie stil.
Godsdienst? In mijn beleving heeft het weinig zin mijn kop erover te breken. Over het dienen van goden waarvan wij toch geen beeld kunnen vormen. Afgoden? Afbeeldingen? Daar schiet je weinig mee op toch? Want achter ieder godsbeeld houdt zich een ander masker schuil. En daarachter nog een. En nog een. Opnieuw en opnieuw. Het is niet te bevatten, en het is verbazingwekkend dat mensen bereid zijn elkaar naar de strot te vliegen in de overtuiging dat de ene god beter zou zijn dan de andere. Dat is de exponent van beeldvorming! Omhelzen zou toch beter zijn?
Na zich herpakt te hebben, bleef mijn redder aandringen. Eindeloos ratelend dat alleen Jezus mij redden kan. Dat het daarvoor niet te laat is. Desgevraagd zei ´ie zonet nog, “dat God weliswaar barmhartig is, maar Jezus heus de enige weg. Want anders!” Daar kan ik niet zo veel mee. Een tegenstrijdig dogma. “Als Jezus de enige weg zou zijn,” constateerde ik hardop, “moet de hel sinds mensenheugenis al compleet overbevolkt zijn.” En vraag hem daarna hoe het zit met al die pechvogels die voor Jezus’ geboorte de planeet hebben bewoond. “Zitten die allemaal in de hel dan?” Na een korte stilte droop ´ie uiteindelijk af. Geen woorden meer. Blijkbaar. Het werd hoog tijd ook, want de zaal gaat zometeen open. Ik heb er zin in.
PETER BERGER
OPMAAK DER WERELD
De aarde is een dier, groots; dees wereld, perfect verbeelding van God, prijst den Heere gelijk ons walgelijk wurmengeslacht in Zijn rijk inwandigheid, waar Hij wat leeft steeds bedekt,
wat niets van Zijn Liefde kent, Zijn intellect, als lintwormen die al verkennen in mij—’k word steeds weer gebeten: een pijnlijk praktijk; ga voort dus met eer, en het grootste respect.
Een dier ook gelijk staat de mensheid op aarde in ’t binnenst der Grootste—als luis in de pels van ’t lichaam onszelver; zulk pijnlijke haarden!
Kijk dus eens omhoog uit die wormenhotels, wat gaat er in om? En bemerk zo welk waarde je vat, wat aan jou is, en wat jou omhelst.
Beste Pom, Peter Verstegen, die vaak briljante en bij vlagen onaardige man, is eens niet lief voor mij geweest in een e-mail. Hij vertaalde één sonnet van Campanella. Net als E.B. de Bruyn en Frans van Dooren, overigens. Een trias van verscheidene brille. Mij lukte het eerst niet. Maar nu is mijn versie/gediggie lekker bter tralala! Had ‘ie maar lief moeten doen.
Dag Pom, in gedachten, D. ***
71 – SONETTO DEL CAUCASO Temo che per morir non si migliora lo stato uman; per questo io non m’uccido: ché tanto è ampio di miserie il nido, che, per lungo mutar, non si va fuora. I guai cangiando, spesso si peggiora, perch’ogni spiaggia è come il nostro lido; per tutto è senso, ed io il presente grido potrei obbliar, com’ho mill’altri ancora. Ma chi sa quel che di me fia, se tace Omnipotente? e s’io non so se guerra ebbi quand’era altro ente, ovvero pace? Filippo in peggior carcere mi serra or che l’altrieri; e senza Dio nol face. Stiamci come Dio vuol, poiché non erra. ***[T.C.]
SONNET UIT DE KAUKASUS De mensenstaat wordt, vrees ik, door de dood niet beter; daarom zal ik mij niet doden: zo groot is ’t nest der menselijke noden dat ook zo’n overgang geen uitweg bood. Het wee verandert, maar het wordt nooit beter, elk strand is onze kust gelijk en ‘k weet: waar alles voelt, laat zich mijn lijdenskreet van nu—één maar uit duizend—licht vergeten. Maar wie weet wat er van mij wordt wanneer God in zijn Almacht zwijgt? En of mij eer oorlog of vrede ’t ander wezen biedt? Nu Filips mij nog erger dan weleer kerkert—hij is slechts werktuig van de Heer. Gods wil geschiede, Hij vergist zich niet. ***[P.V.]
71 – BERICHT UIT DE DIEPTEN Geen sterven bestaat waar mijn Zijn door genas: daarom pleeg ik dus maar geen zelfmoord ter ende; elk nestje—een kóói, waar het broeit van ellende, geen mens komt eruit. Wordt het anders—ja, vast.
Aan anders komt doorgaans ook erger te pas, geen plekje is over, dat jij niet verkende, niets dat je niet voelde, waaraan je niet wende— het schreeuwen—die schreeuw, die je altijd verrast.
Wie weet wat zal zijn als de Gode almachtig blijft zwijgen? Of ‘k ooit een strijdlustige vrede als hier in dit leven, nadien nog bemachtig?
Mijn Kerkvorst—die kerkert…nog erger is ’t heden dan gister, maar God heeft het immers bekrachtigd, en Zijn wil is wet, zoals wijsheid zijn stede.
