- Frans Terken op de kasseien van Kwaremont
- Rik van Boeckel – wij leven ons mens zijn uit
- Marc Tiefenthal naar Dinant
- Petra Maria – later als ik mens ben
- Max Lerou – ja zij kookt meestal van woede behoorlijk vreten heeft onze tafel nooit ….
- Erika De Stercke – waar het wemelt van geldzucht verzwakt de hoop
- Jako Fennek – in een vrouw is de mens gevonden
- Anke Labrie – het raadsel mens tot nu toe tevergeefs
mensenvriend
natuurlijk weet ik
wat ik (…)
je deed
hoe de wereld
anders was (…)
naast me
hoe je uitkeek
naar (…)
vul maar in
alles
omarmde
zelfs (…)
maar ja
het leven is geen (…)
carnaval
en een dichter niet echt
een (…)
nee echt niet
daar zijn ze
niet voor in de wieg
gelegd
pom wolff
De Ronde 2019
Dat ‘de koers begint bij ons’
is voor de wielerfan een vast gegeven
hij wacht ongeduldig op de hoogmis
herhaald streven naar genaken van God
hoe elk jaar weer de Flandrien strijdt
om alles en ieder achter zich te laten
alleen aan de meet weet je wie de ware
na zoeven in afdaling en weer een klim
op de kasseien van Kwaremont of Paterberg
de gebeden verhoord als hem lukt
waar een eenvoudig mens van droomt
men stort zich op alledaagse gedoetjes
tooit zich één dag in het jaar als leeuw
huilt met de winnaar die over de streep stoomt
FT 05.04.2019
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – zie daar de ronde van vlaanderen. frans schrijft ‘om alles en ieder achter zich te laten…’ – zo is het met de mens gesteld – met de wielrenner, met de dichter, met ons allemaal – we leven als we het leven nog hebben om alles en ja ook iedereen weer achter ons te laten. leven als inspanning – het leven door de dichter gezien als een eendaagse overwinning en dat dan ook nog voor zeer weinigen weggelegd – die overwinning. anders is het alleen maar een eendaagse. ja mannen en vrouwen – ja mensen de koers is hard vandaag. de keien ongenadig. de meet voor slechts één winnaar. its lonely at the top.
jeanine: FT 05.04.2019
Dat ‘de koers begint bij ons’ is een treffend begin van een fan die zich dermate mee laat slepen dat hij zelfs mee huilt met de winnaar.
Die oh zo felbegeerde top, die plek waar je alleen nog maar terug kunt naar de plek waar je aan wilde ontstijgen. Heerlijk als je jezelf zo kunt overgeven zoals hier in dit gedicht gebeurt.
Groei
Wij zijn gegroeid uit onwetendheid
toen dichters schreven op stenen
nu kalligraferen wij onze woorden
in zinnen vol betekenis en symboliek
de mens in ons weet meer van hart
en ziel achilleshiel pijnvrees liefdeslucht
wij leven ons mens zijn uit en in
dragen de wereld naar een heel eind.
Rik van Boeckel
6 april 2019
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – zie hier waar we vandaan komen – uit de onwetendheid – richting? wereld richting hart en ziel richting liefdeslucht en ook richting pijn. groei met stuipen had een titel kunnen wezen hier. mooie voorlaatste regel: ‘wij leven ons mens zijn uit en in’ – dingen die niet te vatten zijn moet je aan de dichter laten. daar komen mooie regels van.
jeanine: Rik van Boeckel 6 april 2019
Schitterende beginregel. Denkend aan het thema hoef ik hier niets meer na. Nou oké, de laatste twee regels met dan een punt achter wereld.
Groei
Wij
zijn gegroeid uit onwetendheid
‘wij’
leven ons mens zijn uit en ‘in’
dragen de wereld.
De rest is invulling, bewijslast haast dat we mens zijn.
Niet op de weg naar Damascus maar naar Dinant
Aan je stem die ik vond
bij het draaien van mijn tong
en verbloemend in mijn mond,
had ik genoeg niet genoeg.
Aan je arm – over het graf heen
stak die uit –
had ik genoeg niet genoeg.
Aan je vleugels had niemand wat,
geen signaal aan gene wand,
nooit genoeg.
Niet op weg naar Damascus
maar naar Dinant hebben we geworsteld,
arm aan arm, stem voor stem,
jij met de oorverdovende
oordverslindende stilte
van je grafstem,
had me te zwijgen genomen en gelegd.
Met mijn rug naar Dinant heb ik je herpakt
marc tiefenthal
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – nou dat laat de tief zich niet twee keer zeggen – genoeg niet genoeg – ergens daar tussen leeft deze dichter – op weg niet op weg.
jeanine: marc tiefenthal
Jeetje. Een ingewikkeld spel met relatie, vlucht, geloof, liefde, oorden. Je kunt gerust stellen dat hier de mens in zit. Een groot raadsel en tegelijkertijd bomvol voorspelbaarheden.
Arm aan arm, stem voor stem, dit is meer dan mooi gezegd en oordverslindend is een heel aardig woordspel als je je bedenkt dat er daadwerkelijk oorden zijn waar iedereen heen wil (of juist niet)
Aan je vleugels had niemand wat.
later als ik mens ben
dacht het kind
dan is alles niet zo hoog
en veilig
zouden er dan nog steeds
zoveel van zijn
roepend en rennend
kraken ze dan nog
de bomen
en stroomt het water
van rivieren
later als ik mens ben
dacht het kind
en reeg haar
geplukte madeliefjes
Petra Maria
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – zie daar een kind met volwassen gedachten. wat het kind om zich heen ziet is genoeg om de wereld klein te houden – terug te brengen tot madeliefjes. al het andere is van de mensen – bedreigend waar het kraakt niet veilig is.
jeanine: Petra Maria
Een ernstig kind lees ik hier. Het zit vol vragen maar gelukkig rijgt het nog een kroontje van madeliefjes. Op een dag weet het dat het steeds al een mens was.
explosief
ze is kneedbaar als semtex vooral
met een blowtje op berg je maar
als ze haar pijlen richt
ja zij kookt meestal
van woede behoorlijk vreten
heeft onze tafel nooit
een bonte verzameling siliconen
meer is het niet die vlees geworden
flessenhals eerst stroomt het
lekker door daarna wordt het
dringen in die te krappe
schedel met een deukje
haar streken niet te tellen
wijst ze de flessen aan daar woont
onschuld op de bodem van ons
flamboyant bestaan al blijft het
tasten in het duister beperkt
tot een leven in veronderstelling
ml
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – ‘zij kookt meestal van woede behoorlijk vreten heeft onze tafel nooit’ wat mij betreft de gouden regels deze week – hahaha – het gouden gedicht – maar ja de wegen van onze juryvoorzitster jeanine zijn brabants ondoorgrondelijk. hier treffen levenswijsheid, filosofie, afrekening en de waarheid elkaar in een flesje max. een explosief cocktailtje. wie de schoen past – én wie in de fles – trekt het zich aan.
jeanine: ml
Ik geloof dat ik bij dit gedicht maar eens een sigaretje opsteek, alhoewel, ik heb nooit gerookt dus waarom zou ik het dan nu doen hè. Ik vraag me af of het hier over diezelfde moeder gaat als die van twee weken geleden. Hoe dan ook, hier wordt een soort ingehouden boosheid de ether in gesmeten, zo lijkt het. Mag best, het gedicht is eruit gespuugd en jawel, er staat een mens, nee er staan meerdere mensen. Het is zij en ons.
een
bonte verzameling siliconen
meer is het niet die vlees
geworden
flessenhals eerst stroomt het
lekker door daarna wordt
het
dringen in die te krappe
schedel met een deukje
haar
streken niet te tellen
wijst ze de flessen aan daar woont
onschuld op de
bodem van ons
flamboyant bestaan
toestanden
in een groep van overleven
kijkt
een mensje naar ergens
de gescheurde blik
wacht met stuiptrekkingen
op een toekomst
ondertussen stelen de bomen
zuurstof
uit schrale kinderhanden
onder het gewicht van takken
waar het wemelt van geldzucht
verzwakt de
hoop
geen kracht meer
in de stem
die oorlogsbeelden stapelt
mirakels verliezen de richting
en worden gestenigd
Erika De Stercke
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – erika beschrijft het kunstwerk zoals het bij haar binnen komt. de dichter als poëtisch verslaggever van een oorlogsfront. het leven is waar de poppies bloeien op de doden. kijkt een mensje naar ergens met weinig hoop.
jeanine: Erika De Stercke
Hier wordt de mens geschetst aan de hand van de ondergang van de aarde. Het gaat om geld en macht en ondertussen ontnemen we het kind de toekomst. Dit is wat ik lees. Mooi hoor, die laatste twee regels, bezwerend haast en een fraai voorbeeld hoe poëzie soms zo plotsteling opduikt in het opvoeren van een paar woorden die anders worden ingezet. Dat stenigen bedoel ik hier. Mirakels stenigen.
van boven
scheidslijn tussen mens en dier
nestelt hij zich al vroeg in de morgen
tussen gekir van duiven
de stilte van de stad
en een vliegtuigloze lucht
de westertoren bestijgt hij
om boven hoofden te huilen
dat geen mens gevonden noch
gezonden werd
de zoon was maar een proefkonijn
ver onder hem, blik op haar decolleté
en rode haar
ziet hij datgene waarvan hij
overtuigd is dat zij de mens is
stante pede strekt hij armen uit
hijst haar naar boven
schreeuwt vanaf de toren –
volk, in een vrouw is de mens gevonden
jako fennek
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – dat decolleté weet wat. in ieder geval komen er mooie regels van – zo ook die laatste hier: volk, in een vrouw is de mens gevonden – een regel met passie als in the passion.
jeanine: Wauw, wat een bijzondere benadering van het thema. De zoon was maar een proefkonijn en dan die laatste regel die me niet vloeiend wordt aangeboden maar als een gegeven wordt opgelegd. De mens, de vrouw.
de mens te vatten
in een beeld
in de muziek
in een gedicht
gevecht van eeuwen
steeds weer proberen we
het raadsel te ontleden
het raadsel mens
tot nu toe tevergeefs
anke labrie
pom: zie hier de mens – het thema – uw mens, uw zijn – anke houdt het bij de conclusie geschreven in de laatste strofe – lees onze eigen anke wittgenstein:
het raadsel
mens
tot nu toe tevergeefs
voorlopig niet te ontleden dit raadsel is ankes slotconclusie. tegen zoveel waarheid is geen dichter bestand. hier moeten filosofen worden ingehuurd om deze tekst te duiden.
‘Wittgenstein denkt hierbij vooral aan existentieel geladen fenomenen zoals die van ethische, esthetische of religieuze aard. Precies omdat ook deze zich tonende fenomenen tot de werkelijkheid behoren, moeten ze in een bepaald opzicht eveneens betrokken zijn op waarheid. Iets toont zich aan ons en brengt ons in contact met de werkelijkheid. Het tonen maakt daarom deel uit van de waarheid erover. Dit lijkt mij een onvermijdelijke implicatie van wat Wittgenstein in zijn Tractatus uiteenzet. De Tractatus impliceert dus dat de waarheid in sommige situaties deels niet feitelijk is. De waarheid omvat soms meer dan het alleen maar corresponderen met feiten. De werkelijkheid van bepaalde situaties laat zich anders gezegd niet reduceren tot een collectie van tot die situatie behorende feiten. Net zoals de betekenis van een bepaald begrip altijd meer betreft dan de collectie van de eronder vallende objecten, zo betreft de waarheid van sommige situaties meer dan het corresponderen van uitspraken met tot die situaties behorende feiten.’
jeanine: anke labrie
Nee, de mens ontrafelen valt helemaal niet zo mee. Al is de mens in veel opzichten m.i. dan toch, behoorlijk voorspelbaar zijn er eveneens een hoop kanten die we dan maar weer in fraaie beelden en woorden trachten te doorgronden.
later als ik mens ben
dacht het kind
dan is alles niet zo hoog
en veilig
zouden er dan nog steeds
zoveel van zijn
roepend en rennend
kraken ze dan nog
de bomen
en stroomt het water
van rivieren
later als ik mens ben
dacht het kind
en reeg haar
geplukte madeliefjes
Petra Maria